راههای انتقال میکروب به دهان نوزاد را بشناسید
اولین قدم برای پیشگیری، شناخت راههای اصلی ورود میکروب به دهان کودک است:
دستهای آلوده: دستهای والدین، اطرافیان و خود نوزاد که با سطوح مختلف در تماس بوده، یکی از اصلیترین راههای انتقال میکروب است.
لوازم غیر استریل: شیشه شیر، پستانک، دندانگیر و اسباببازیهایی که به درستی تمیز و ضدعفونی نشدهاند، محلی برای تجمع میکروبها هستند.
انتقال از دهان والدین: عاداتی مانند فوت کردن به غذای نوزاد برای خنک کردن، تست کردن غذا با قاشق کودک، تمیز کردن پستانک با بزاق دهان و بوسیدن لبهای نوزاد میتواند باکتریهای مضر را به دهان او منتقل کند.
مواد غذایی آلوده: عدم رعایت بهداشت در تهیه و نگهداری شیر و غذای کمکی نوزاد.
راهکارهای طلایی برای جلوگیری از ورود میکروب به دهان نوزاد
با رعایت نکات ساده اما کلیدی زیر، میتوانید به طور چشمگیری از سلامت دهان و دندان فرزند خود محافظت کنید:
همیشه قبل از بغل کردن نوزاد، غذا دادن به او، و پس از تعویض پوشک، دستان خود را به طور کامل با آب و صابون بشویید. به اطرافیان نیز این نکته را یادآوری کنید. همچنین، به طور مرتب دستهای خود نوزاد را با یک پارچه تمیز و مرطوب پاک کنید، زیرا نوزادان عادت دارند دستهای خود را به دهان ببرند.
شیشه شیر و پستانک: تمام اجزای شیشه شیر و پستانک را پس از هر بار استفاده با آب گرم و مایع ظرفشویی مخصوص کودک شسته و سپس برای اطمینان بیشتر، آنها را در آب جوش به مدت ۵ دقیقه بجوشانید یا از دستگاه استریلایزر استفاده کنید.
اسباببازی و دندانگیر: اسباببازیها و دندانگیرهایی که نوزاد به دهان میبرد را به صورت روزانه با آب و صابون بشویید و به خوبی آبکشی کنید.
قبل از رویش دندانها: حتی قبل از اینکه اولین دندان نوزاد شما جوانه بزند، لثههای او را پس از هر بار شیر خوردن با یک پارچه نرم و مرطوب یا گاز استریل به آرامی پاک کنید. این کار به حذف باقیمانده شیر و جلوگیری از رشد باکتریها کمک میکند.
پس از رویش اولین دندان: به محض مشاهده اولین دندان، از یک مسواک انگشتی نرم یا مسواک مخصوص نوزادان با سری بسیار کوچک برای تمیز کردن دندانها استفاده کنید. در این مرحله نیازی به استفاده از خمیردندان نیست مگر با توصیه پزشک.
هرگز وسایل مشترک استفاده نکنید: از قاشق، چنگال یا لیوان مشترک با نوزاد خود استفاده نکنید. باکتریهای موجود در بزاق دهان شما، به خصوص باکتری عامل پوسیدگی دندان (استرپتوکوک موتانس)، به راحتی به نوزاد منتقل میشود.
غذای نوزاد را فوت نکنید: برای خنک کردن غذای کودک، به جای فوت کردن، اجازه دهید در دمای محیط خنک شود یا آن را هم بزنید.
پستانک را با دهان تمیز نکنید: اگر پستانک روی زمین افتاد، آن را با آب بشویید، نه با بزاق دهان خود.
شیر شبانه: هرگز نگذارید نوزاد با شیشه شیر حاوی شیر یا آبمیوه در دهان به خواب برود. قند موجود در این مایعات برای مدت طولانی روی دندانها باقی مانده و باعث ایجاد پوسیدگیهای شدید موسوم به "پوسیدگی شیشه شیر" میشود. اگر نوزاد عادت به مکیدن برای خواب دارد، فقط از آب استفاده کنید.
محدود کردن مواد قندی: با شروع غذای کمکی، مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای شیرین را برای کودک محدود کنید.
برفک دهان یک عفونت قارچی شایع در نوزادان است که به صورت لکههای سفید رنگ روی زبان و داخل گونهها ظاهر میشود. برای پیشگیری:
استریل کردن منظم: همانطور که گفته شد، استریل کردن دقیق شیشه شیر و پستانک بسیار مهم است.
بهداشت سینه مادر: اگر از شیر مادر تغذیه میکنید، نوک سینه خود را قبل و بعد از هر بار شیردهی تمیز و خشک نگه دارید.
نتیجهگیری
حفظ بهداشت دهان نوزاد و جلوگیری از ورود میکروبها، بخش مهمی از مراقبتهای اولیه و ضامن سلامت آینده اوست. با رعایت اصول بهداشتی ساده مانند شستشوی مرتب دستها، استریل کردن لوازم، رعایت بهداشت دهان و دندان از بدو تولد و اصلاح عادات غلط، میتوانید محیطی امن و سالم برای رشد فرزند دلبندتان فراهم آورید. به یاد داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر، آسانتر و کمهزینهتر از درمان است. در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی مانند لکههای سفید یا قرمز مداوم در دهان نوزاد، بیقراری حین شیر خوردن یا تب، حتماً با پزشک اطفال مشورت نمایید.